İSTARGE ( İSKİLİP TARIMINI ARAŞTIRMA GELİŞTİRME DERNEĞİ )
2002 yılında bir avuç gönüllü tarafından hiçbir maddi beklenti olmadan memleketi olan İskilip ilçesinin doğal ve kültürel kaynaklarının araştırılarak ülke ve dünya ekonomisine kazandırılması amacıyla kuruldu.
Kurulan dernek faaliyetlerine ilk başladığında öncelikli olarak yerel meyve ceviz ve üzüm çeşit ve tiplerinin tespitini yaparak envanter çalışmasını bitirmiştir.Tespit edilen çeşitler
Elmada 48 tip , armutta 17 tip , üzümde 17 tip ,cevizde 10 tip , kızılcıkta 5 tip belirlenmiş olup;
Cevizde 100 000 ağacın üzerinde 7 yıl sürdürülen incelemelerde tespit edilen 10 tip ceviz
Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim üyesi Prof Dr Turan Karadeniz tarafından tescil çalışması bitirilmiştir
Cevizde yüksek lisans çalışması Ziraat Mühendisi Emine Köroğlu tarafından yapılmış olup tespit edilen tiplerimizde doktora çalışması aşamasına ulaşılmıştır
2 eylül 2006 tarihli 5.Ceviz Çalışma grubu 40 kadar akademisyen ve Tarım bakanlığının uzmanlarından oluşan toplam 80 kişilik ekip İstargenin çalışmalarını yerinde incelemek ,arazi ,cins ve tiplerin belirlenmesi amacıyla ilçemize gelmiş olup İstargenin Çalışmalarının başarılı ve memnun edici olduğunu belirtmişlerdir.
Kızılcıkta Prof Dr Turan Karadeniz ve yüksek lisan öğrencisi Ziraat Mühendisi Hüseyin Deligöz tarafından tescil çalışması bitirilerek 2008 yılında Bulgaristan’da düzenlenen Uluslar arası Kızılcık Sempozyumunda İskilip Kızılcıkları Başlığı ile deklare edilerek yayınlamıştır
Elmada tespit edilen 48 tip içerisinden ekonomik değeri yüksek olanlar belirlenerek tescil çalışması yürütülmüş olup yine Prof Dr Turan Karadeniz ve Ziraat mühendisi Mustafa Serdar Çorumlu tarafından tescili devam etmektedir
Armutta tespit edilen 17 tip içerisinden ekonomik değeri yüksek olanlar belirlenerek tescil çalışması yürütülmüş olup yine Prof Dr Turan Karadeniz ve Ziraat mühendisi Mustafa Serdar Çorumlu tarafından tescili devam etmektedir.
Tamamlanan tescil çalışmalarının üniversite bölümü bitirilmiş olup ikinci aşaması Tarım Bakanlığı tarafından yürütülecektir.Tescil İskilip Belediyesi adına yapılacaktır.
Bu çalışmalar esnasında derneğimiz üniversite tarafından ekonomik değeri tespit edilenler ve diğer tiplerimiz uygun anaçlara aşılanarak koruma altına alınmasının yanında küçük çaplı yerel meyve tiplerimizden oluşan bahçeler kurulmuştur.
Meyvelerimiz tescil aşamasında 3 yıldır fiziksel ve kimyasal olarak incelenmiştir.
Üzümde ön çalışma 4 yıla yakın süreyle Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim üyelerinden Prof. Dr Sabit Ağaoğlu ve Yrd Doç. Dr Hüseyin Karataş tarafından yürütülmüş olup 2005 yılında İtalya da uluslar arası sempozyumda İtalyanca olarak İskilip Üzümleri adıyla sunulmuştur.İskilip siyahı denilen tipin genetik olarak dünyada benzerinin olmadığı yine bu sempozyumda deklare edilmiştir.
2006 yılında Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü bu çalışmaları devam ettirmiş olup 2008 yılında 12 tip siyah , 5 tip beyaz üzümü uygun anaca aşılayarak gen bahçesi oluşturmak üzere derneğimize teslim etmiştir.Teslim edilen tiplerden İskilip siyahının 1, sınıf sirke olduğu bu kurum tarafından tespit edilmiştir.
AB projeleri kapsamında İSTARGEnin düzenlediği sempozyum
iyi tarım uygulamaları ve modern kapama meyve bahçesi eğitimi projesi,
Bu şartlar altında tespit edilen tiplerimizin muhafaza edilmesi amacıyla kamuya ait bir alanda gen kaynağı olması açısından ve kültürel zenginliğimizin korunması amacıyla bir bahçe kurulması zorunludur.Dernek olarak ,kurulacak olan gen bahçesi için gerekli olan kültürel varlığımız meyve ve üzüm tiplerimizin fidanlarını temin edeceğimizin bilinmesini isteriz.Tabi ki her türlü teknik hizmeti de sağlayacağımızı garanti ederiz.Yeter ki kültürel değerlerimiz yok olmadan muhafaza altına alınarak sonraki nesillere aktarılsın
İskilip Tarımını Araştırma ve Geliştirme Derneği olarak kuruluşumuzun amaçlarından olan tarımsal gelişmenin sağlanması için dünyada ekonomik ve Pazar payı oluşan yüksek verimli meyve çeşitlerinin ilçemize adaptasyonunu ölçmek maksadıyla ilçemiz Elmabeli mıntıkasındaki belediye sosyal tesis arazisine 13 ayrı çeşit elma , 5 çeşit kiraz , 6 çeşit üzüm ve ahududu ile böğürtlen dikimi yapılarak 2 yıldır adaptasyonu ve fizyolojik açıdan incelenmesi devam etmektedir.
2006 -2007 yılları arasında 12 akademisyen tarafından 6 ay süreyle 301 saat süren teorik ve pratik Avrupa Birliği Tarımda İyi Uygulamalar ve Modern Kapama Meyve Bahçesi Tesisi Eğitimi projesi ilçemizde uygulanmış olup proje sonunda 4 (dört) Ziraat Mühendisi üst düzeyde eğitim alarak Yerel Eğitimci Sertifikası almıştır.Yerel Eğitimcilerimiz arzu edilirse çiftçilerimizi bilinçlendirmek ve bilgilendirmek amacıyla eğitim verebileceklerdir. Yine proje kapsamında 34 çiftçimiz sertifika almaya hak kazanmıştır
Faaliyetlerimizin kısaca dökümü bu şekilde olup İskilip ekonomisinin ve tarımının gelişimini arttırmak amacıyla gerekli gördüğümüz hususları İskilip sevdalıları olarak ilgililere bildirmeyi görev olarak kabul ediyoruz
Yapılmasını öngördüğümüz konuların hemşerilerimizin gelir seviyesini arttıracağı kanaatindeyiz.Aşağıda belirteceğimiz konular ana başlıklar ve açıklamaları yer almaktadır.
AB projeleri kapsamında İSTARGEnin düzenlediği sempozyum
iyi tarım uygulamaları ve modern kapama meyve bahçesi eğitimi projesi,
1-Ekonomik ve Kültürel Kaynakların Belirlenmesi
İskilip Tarımını Araştırma Geliştirme Derneği olarak kuruluşumuzdan itibaren memleketimizin tarımda kendi kaynaklarının tespiti çalışmaları yapılmaktadır.Yapılan araştırmalarda tespit edilen çeşitler envanter oluşturularak kayıt altına alınmıştır
2-Tespit Edilen Kaynakların Tescili
Envanter çalışmaları sonucunda ekonomik değeri tespit edilen tipler tescil amacıyla üniversitelere ve Araştırma Enstitülerine gönderilmiştir.Ancak derneğimizin ticari bir yapısı olmamasından dolayı tescil çalışmalarının devamı için gerekli ödenek sağlanamamaktadır.Konunun devamı bir memleket meselesi olmuştur.
3-Tescil Edilen Kaynağın Patentlendirilmesi
Tescili devam eden tiplerimizin anonim olması münasebetiyle memleketimiz adına patentlendirilmesi koşuluyla Belediye , Ziraat Odası veya Köylere Hizmet Götürme Birliği gibi kurumlar tarafından patentinin alınması
4- Üretim Tesislerinin Kurulması
Patent alınması aşamasında çeşitlerimizin üretimi ve yaygınlaştırılması amacıyla üretim tesislerinin kurulması
a-Anaçlık üretimi
b-Damızlık üretimi
c-Aşılama ve fidan üretimi
d-Satış ve Dağıtım ağının oluşturulması
5-Sulanabilen Arazi Sisteminin Oluşturulması
DSİ , Özel İdare , Belediye , Ziraat Odası ;Köylere Hizmet Götürme Birliği kurumları ile üreticilerin işbirliği sağlanarak sulama projesinin hazırlanması
a-İlk proje merkezi kazanlı mevki olmak üzere kurulan gerekli sayıdaki sondajlar yardımı ile Bağözü Mevkii ile Kuruçay köyüne kadar oluşacak 2 ayrı kapalı basınçlı boru sistemi aracılığı ile sulama ağının kurulması…Kurulan sistemin kullanımına damlama sulama boruları kullanmak kaydıyla izin verilmesi.İzin verilen arazilerin su saati vasıtası ile ücretlendirilmesi ile gelir elde edilmesi
Hali hazırda sulama yapmak amacıyla bir çok çiftçi sondaj kurmak suretiyle kontrolsüz sulama yapmaktadır.Bu proje ile hem vahşi sulama engellenecektir ,hem de sondaj kurmak amacıyla fazladan kuyu açılmasına engel olunacaktır..Damlama sulama sisteminin kurulu olduğu alanlarda hastalık ve zararlıların mücadelesi çok az maliyetli olmasının yanında verim ve kalite ortalama 2 kat artmaktadır.
b-Yağmur ,kar ve yer altı sularının çay dere gibi aracılarla ırmağa kadar ulaşarak boşa akmasının engellenmesi
Çay yataklarının ıslah edilerek suların bekletilebildiği alanlar oluşturulması
Suların toplanarak uygun yerlerde göletlerin oluşturulması
c-Kızıırmakta oluşturulan basınçlı kapalı bir boru ile uygun kotta bulunu bir alana suyun çıkarılarak yapılacak olan depodan çevredeki 8-9 köye sulama şebekesinin düzenlenmesi
Bu şekilde yapılacak planlı bir proje ile sulu tarıma geçen alanda yüksek gelir elde edilme imkanı sağlanacağından İskilip halkının ekonomik düzeyi yükselecektir.
Buğday arpa tarımına mahkum edilen bu yüksek verimli ve bakir alanın ticari potansiyeli düşünüldüğünde sulama sisteminin maliyetlerini ilk yıl telafi edeceği unutulmamalıdır.
d-Başmakçı çayı ile Kızılırmak arasındaki 5,km de artezyen olarak çıkan suyun içme ve sulama suyu olarak kullanılması amacıyla girişim yapılması
e- Çomu çayı ve Harun köyü alanında yüksek potansiyelli içme suyu kalitesi yüksek yer altı su kaynağının tespit edilerek ilçemiz içme suyu konusunda sıkıntısının giderilmesi
f- 19 Mayıs Üniversitesi Öğretim üyesi Doç Dr Vedat Ceyhan ve ekibi tarafından yıllar önce obruk barajı İskilip havzasında başlanılan tarımsal çalışmaların bitirilmemiş olması münasebetiyle araştırmanın devamının sağlanarak ilçe ekonomisine kazandırılabilecek konuların tespitinin tamamlanması.
6-Emsal Oluşturulan Yerlerde Örnekler Oluşturulması
7-Üretilen Ürünleri Satış Dağıtım ve Muhafazasının Sağlanması
a-Kooperatif kurularak üretilen ürünlerin satış ve dağıtımı
b-Üretici birliklerinin kurulması
c-Soğuk Hava Depolarının tesisi ( Ziraat odası , dernek , kooperatif ve müteşebbisler tarından Tarım Bakanlığı Avrupa birliği projelere hibe desteği sağlamaktadır)
d-Avrupa birliği tarımsal ürünlerin işlenmesi projesi kapsamında hibe desteklemeleri yapmaktadır (meyve suyu fabrikası-salça fabrikası –paketleme- )
8-Kırsal Kalkınma ve Avrupa Birliği Merkezi Finans Kurumu
Bu kurumların her yıl yapılan desteklemelerinden faydalanmak amacıyla ilçemizde proje ofisi oluşturmak zorunluluğu vardır
9-İlçemizde Tahlil Laboratuarının Kurulması
Kurulacak olan tahlil laboratuarı sayesinde ilçemiz topraklarının ıslahı çalışmaları başlatılabilecektir.Toprak haritasının oluşturulması amacıyla Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Sadık Usta bu tahlil laboratuarının kurulmasın olması gerekliliğini bildirmiş olup haritanın çıkarılmasında teknik destek saylayacağını taahhüt etmiştir .Ayrıca ilerleyen dönemlerde oluşacak üretimin ihracatı esnasında ürünün tahlillerinin yapılacağı bir kurumun olası zaruridir.
10-Arazi Varlığını Kullanıma Açılması
Arazilerin küçük parçalı olması nedeniyle tarım yapılamaması atıl alanların her geçen gün artmasına neden olmaktadır.Bu münasebetle arazilerin toplulaştırılarak tarıma açılması acildir
11-Tıbbi Bitkilerin Araştırılarak Ekonomiye Kazandırılması
İskilip topraklarının aroma kuşağında olmasından dolayı endemik bitkilerin kaliyesinin yüksek olduğunun bilinmesi gerekir
Meyan –sumak – papatya – kantaron – ısırgan – melisa – civan perçemi – salep – mantar
12- Köylere üretim yönlendirilmesi amacıyla köy varlıklarının envanterinin çıkarılması
13-Çevre ve Orman bakanlığının yurt genelinde ağaçlandırma seferberliği başlatmıştır
Bu çalışma kapsamında ilçemizin bu seferberlikten azami şekilde faydalanmasını sağlamak suretiyle YEŞİL İSKİLİP adının tekrar canlandırılması amacıyla Kaymakamlık – Belediye – Orman Ağaçlandırma Müdürlüğü –Maliye – Milli Eğitim –Sivil toplum Kuruluşlarının işbirliğinin sağlanması
Derneğimiz İSTARGE ilçemiz tarım potansiyelini arttırmak ,ekonomisini canlandırmak amacıyla bu metni yayınlamak ihtiyacı hissetmiştir.Unutulmamalıdır ki ticari hiçbir kaygı ve beklenti içerisinde olmayan İSTARGE tamamen ilçe faydasını gözeterek bu metni İLGİLİLERİN BİLGİ VE TAKDİRLERİNE sunar
Saygılarımızla
İSTARGE ( İskilip Tarımını Araştırma ve Geliştirme Derneği )
tel; 364 511 81 63
364 511 64 42
546 622 60 65
Fax 364 511 65 42